Vụ lương khủng ở doanh nghiệp công ích: 'Trị đến nơi đến chốn'

Ngân sách nhà nước cấp vốn duy tu hạ tầng công ích liên tục tăng rất cao trong những năm qua, năm 2013 lên đến 2.394 tỉ đồng, nhưng thực tế là “cứ mưa là ngập lênh láng”, “đèn đường bóng lập bóng lòe”, “đường sá cứ ùn ứ xe cộ”..., trong khi lương lãnh đạo ở các lĩnh vực này cao ngất ngưởng khiến dư luận phẫn nộ.

Truy tìm trách nhiệm quản lý

Mở đầu cuộc họp, Chủ tịch UBND TP.HCM Lê Hoàng Quân cũng thừa nhận: “Mấy hôm nay nóng nhất là vụ lương giám đốc thoát nước 2,6 tỉ đồng/năm. Nghe choáng chết!”. “Hôm nay có lãnh đạo các ngành GTVT hay không? Ngành của anh sao giỏi vậy?”, ông Quân hỏi thẳng.

Có đến 3 sở bị “điểm danh” để giải trình chuyện bất thường này. Là đơn vị đầu tiên được mời, Phó giám đốc Sở GTVT Dương Hồng Thanh không đề cập gì đến trách nhiệm là đơn vị quản lý chuyên ngành đã để xảy ra sai phạm, mà phân bua rằng các doanh nghiệp công ích (Công ty TNHH một thành viên thoát nước đô thị TP.HCM, Công ty TNHH một thành viên chiếu sáng công cộng TP.HCM, Công ty TNHH một thành viên công trình giao thông Sài Gòn...) không thuộc quyền quản lý của Sở.

Ông Quân tiếp tục chất vấn thì ông Thanh bắt đầu “đôi co”, cho rằng lãnh đạo các doanh nghiệp công ích chi trả theo quy chế tiền lương, các nghị định, thông tư, “tuy nhiên ở đây là... sau khi Phó chủ tịch UBND TP Lê Mạnh Hà có Thông báo số 623, yêu cầu các sở như Sở Xây dựng, GTVT, LĐ-TB-XH, Tài chính... rà soát lại các vấn đề liên quan đến đơn giá, định mức, chi phí, thì cái này chúng tôi đang bắt đầu tiến hành”.

“Nếu nói mình không quản lý thì rà soát làm chi ta?”, ông Quân hài hước và hỏi: “Có văn bản nào của nhà nước chỉ đạo mà trong đó có chuyện hợp đồng dài hạn chuyển sang ngắn hạn không?”.

Ông Thanh trả lời: “Cái đó là sai, về lao động là sai hoàn toàn, tất cả là sai”, rồi nói: “Thật ra mà nói quản lý về lao động, xử lý nhân công thì trách nhiệm cao nhất thuộc về giám đốc các doanh nghiệp đó”.

Sai cả về mặt đạo đức

Được Chủ tịch UBND TP yêu cầu, ông Huỳnh Thanh Khiết, Phó giám đốc Sở LĐ-TB-XH báo cáo, thực hiện chỉ đạo của UBND TP, Sở phối hợp tiến hành thanh tra các đơn vị, doanh nghiệp công ích có 100% vốn nhà nước. Qua thanh tra 8 đơn vị thì phát hiện hầu hết có sai phạm. Ông Khiết phân tích: “Sai phạm ở đây về quan điểm quan trọng ở chỗ là các đồng chí ở các doanh nghiệp công ích này ký hợp đồng thời vụ, tức là dưới 3 tháng cho rất nhiều công nhân, trong khi họ đủ điều kiện để được ký hợp đồng không thời hạn. Công việc của họ là lao động thường xuyên, năm này sang năm khác nhưng các anh ký là ký dưới 3 tháng để không đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, chỉ có lương trong hợp đồng lao động thôi. Ngoài ra công nhân mà đủ điều kiện ký hợp đồng không xác định thời hạn, thì cũng bị ký hợp đồng có thời hạn”. “Lấy quỹ lương của người lao động chi lương, khen thưởng viên chức quản lý. Cái này là nó sai cả về tài chính, sai cả về mặt đạo đức nữa”,  ông Khiết  nhấn mạnh.

Bà Lê Ngọc Thùy Trang, Chi cục trưởng Chi cục Tài chính doanh nghiệp (Sở Tài chính) khẳng định từ năm 2006 đã có thông tư tách bạch rất rõ 2 quỹ tiền lương (của viên chức quản lý và của người lao động) đối với doanh nghiệp công ích. Hằng năm UBND TP cũng đã giao rất rõ ràng về quy chế tiền lương. Mới đây Chính phủ cũng đã có nghị định tái khẳng định rất rõ, đó là không được lấy quỹ tiền lương của người lao động chi trả cho ban điều hành (viên chức quản lý). “Việc các doanh nghiệp chi tiền lương như thế phải nói là sai, bởi UBND TP đã giao rồi, nếu anh làm như thế thì cố tình làm sai”, bà Trang đánh giá.

Chủ tịch Lê Hoàng Quân cho biết, trước đây UBND TP chỉ đạo kiểm tra sai phạm thì các doanh nghiệp công ích làm đơn gửi lên Thành ủy với lý do là do thực hiện chỉ đạo của UBND TP khiến giảm nguồn thu của công nhân, “nhưng nhờ TP kiên quyết đấu tranh cho kiểm tra nên mới lòi ra sai phạm của các đơn vị này”. Ông Quân nói thêm: “Lương công nhân có giảm thật, giảm của công nhân nhưng lương giám đốc, ban quản lý không giảm. Truy ra thì mấy ổng nói tiền do mấy ổng làm ra, không đụng đến ngân sách, nếu giỏi vậy thì cần gì nhờ đến ngân sách. Hôm nay tôi nói thẳng, bớt lương, bớt thu nhập của công nhân làm giàu cho lãnh đạo doanh nghiệp công ích, TP sẽ chỉ đạo trị đến nơi đến chốn”.

Đình Phú